Pomnik Ofiar Zbrodni Wołyńskiej w Zielonej Górze

---

Historia

W wyniku zakończenia II wojny światowej, na obszar tzw. ziem odzyskanych przybyło wiele osób, które pochodziły z regionów, gdzie miały miejsce zbrodnie na ludności polskiej, dokonane przez ukraińskich nacjonalistów. Pamięć o tych tragicznych wydarzeniach nadal trwa w świadomości ich potomków.

W 2019 roku w Zielonej Górze przedstawiciele środowiska kresowiaków powołali Komitet Budowy Pomnika Ofiar Zbrodni Wołyńskiej. Celem tego komitetu była inicjatywa upamiętnienia dramatycznych wydarzeń, które miały miejsce na Wołyniu w latach 1943–1945. Do tego przedsięwzięcia dołączyły też władze Zielonej Góry, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Stowarzyszenie Huta Pieniacka oraz redakcja Gazety Lubuskiej. Niestety, działalność ta została wstrzymana z powodu wybuchu pandemii COVID-19.

Jednak w 2021 roku inicjatywa została wznowiona. 5 października podpisano list intencyjny, na mocy którego władze miasta zobowiązały się przekazać teren pod pomnik, a koszty jego budowy miały zostać pokryte przez IPN oraz lokalne organizacje zrzeszające kresowian. W drodze uchwały Rady Miasta wybrano plac Słowiański na lokalizację pomnika, a miasto ogłosiło także konkurs na projekt. W odpowiedzi przesłano dziesięć zgłoszeń, z których komisja wyłoniła projekt Andrzeja i Barbary Getterów. Projekt ten symbolizuje okaleczone drzewo, co doskonale oddaje wymowę upamiętnienia ofiar.

Lokalizacja

Pomnik Ofiar Zbrodni Wołyńskiej znajduje się w sercu Zielonej Góry, na Placu Słowiańskim. Jego usytuowanie w tym miejscu sprzyja oddaniu hołdu ofiarom, a także podkreśla znaczenie upamiętnienia tego tragicznego wydarzenia.

W otoczeniu pomnika budynki sądu oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego tworzą odpowiednią atmosferę dla refleksji nad historią. Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia pomnika miała miejsce 24 sierpnia 2024 r.

Opis pomnika

Pomnik Ofiar Zbrodni Wołyńskiej ma wyjątkową konstrukcję, stworzony z solidnego kamienia i osiągający wysokość 4,90 metra, bez uwzględnienia cokołu. Jego wizerunek inspirowany jest okaleczonym drzewem, które stało się symbolem życia, a jednocześnie jest uwikłane w destrukcyjną kompozycję brył. To przedstawienie symbolizuje tragedię i zniszczenie, które miało miejsce w trakcie tych tragicznych wydarzeń.

Kompozycja plastyczna monumentu opiera się na formie krzyża, który porządkuje drastycznie pocięte fragmenty kamieni, nawiązując do dramatyzmu tych wydarzeń. Na pionowej części pomnika znajduje się inskrypcja: „I kamienie wołać będą”, natomiast na jego poziomej części ulokowano drugi tekst: „Nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary”.

Warto zaznaczyć, że inskrypcje te są wynikiem uchwały Sejmu RP z dnia 22 lipca 2016 r., która oddaje hołd Polakom, Obywatelom Polskim oraz przedstawicielom innych narodowości, którzy zostali zamordowani w latach 1943-1945 przez ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu oraz na terenach innych województw południowo-wschodniej Rzeczypospolitej. Pomnik wymienia również nazwy powiatów z przedwojennych województw: lwowskiego, tarnopolskiego, stanisławowskiego i wołyńskiego, w których miały miejsce te straszliwe akty ludobójstwa.

---

Oceń: Pomnik Ofiar Zbrodni Wołyńskiej w Zielonej Górze

---