Drzonków

Osiedla

Drzonków, znany do 1945 roku jako Drentkau, to miejscowość, która z 1 stycznia 2015 roku stała się częścią miasta Zielona Góra oraz osiedlem administracyjnym tejże metropolii. Posiada malownicze położenie na południowym zboczu Wału Zielonogórskiego, co dodaje jej uroku i sprawia, że jest atrakcyjnym miejscem do życia.

Warto zaznaczyć, że przed rokiem 2015 Drzonków funkcjonował jako samodzielna wieś w gminie Zielona Góra, lecz jego status zmienił się w wyniku administracyjnych przekształceń, które miały na celu lepsze zarządzanie i rozwój regionu. Do 31 grudnia 2014 roku mieszkańcy cieszyli się odrębnością, a teraz stają się integralną częścią większej społeczności miejskiej.

Historia

Nazwa miejscowości wywodzi się od staropolskiego słowa drzeń, które oznacza drewno. Drzonków został po raz pierwszy wymieniony w 1305 roku jako Dronkow. Następna wzmianka pochodzi z 1376 roku, gdzie wspomniano o drzonkowskim kościele, a w tym okresie wieś była w posiadaniu rodu von Kittlitz. W późniejszych latach część majątku nabyli Rothenburgowie, a do 1611 roku obie rodziny prowadziły wspólnie swoje majątki.

Majętność przeszła w ręce Hansa von Kalkreutha, który odsprzedał go rodzinie von Knobelsdorff. W 1688 roku Drzonków został podzielony na dwie części, a w 1722 roku na trzy, co było wynikiem podziału spadku. Wówczas właścicielami dóbr byli: Christian Ernest von Rothenburg, Sigmund von Knobelsdorff oraz Otto Sigfried von Unruh. W 1743 roku baron Gottlieb von Cersdorf połączył dwie części majątku, natomiast trzecia pozostała w rękach Gustava Christiana von Prittwitza und Gaffrona.

W drugiej połowie XVIII wieku miało miejsce kolejne połączenie majątków przez hrabiego Ludwiga von Schlabrendorfa, który w 1782 roku sprzedał je hrabinie Friederice von Cosel. W 1785 roku majątek przeszedł na własność jej syna, a w 1789 trafił w ręce przedstawiciela rodu von Johnston. Wówczas w tej części wsi znajdowały się dwa folwarki oraz pięć młynów wodnych na strumieniu Krzyżna, a w 102 gospodarstwach mieszkało 546 osób. W 1743 roku część wsi należąca do Gustava von Prittwitza była już w 1761 roku własnością barona Gelsdorfa, a od 1768 roku była w posiadaniu przedstawicielki rodu von Knobelsdorff.

W okolicach 1790 roku istniał tu folwark oraz 13 gospodarstw, w których mieszkało 68 osób. Przez długi okres Drzonków przynależał administracyjnie do województwa zielonogórskiego, w latach 1975–1998. W 1984 roku liczba mieszkańców Drzonkowa wynosiła około 530.

Na obszarze Drzonkowa znajduje się Zespół Edukacyjny nr 4 oraz parafia pw. Matki Bożej Ostrobramskiej, które przyczyniają się do lokalnego rozwoju społeczności.

Zabytki

W regionie lokalnym, wiele obiektów zostało ujętych w wojewódzkim rejestrze zabytków, co przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego. Wśród tych cennych miejsc znajdują się:

  • dwór nr 32 a, z XVIII/XIX wieku, zlokalizowany w centrum wsi w zespole dworsko-folwarcznym. Ten interesujący obiekt przetrwał do dzisiejszych czasów. Jego południowa pierzeja podwórza mieści dwór, przy którym znajdują się budynki gospodarcze, a także zachowany ogród oraz sad. Na przełomie XVIII i XIX wieku zbudowano klasycystyczny, murowany i podpiwniczony dwór, o prostokątnym układzie. Warto zwrócić uwagę na jego mansardowy dach oraz ryzalit z głównym wejściem, który wyróżnia się trójkątnym tympanonem umieszczonym w centralnej części elewacji frontowej. Elewacja zyskała jedynie skromne ozdoby w postaci opasek okiennych, co podkreśla jej minimalistyczny charakter.
  • Pomimo, że pierwotny wygląd dworu uległ zmianie po II wojnie światowej, kiedy to budynek został przekształcony na lokale mieszkalne, to nadal można dostrzec jego historyczną wartość.
  • dom nr 56, datowany na XIX wiek.

Oprócz wymienionych zabytków, warto wspomnieć o kościele pw. św. Mikołaja, który był znaczącym elementem lokalnej historii. Dokumenty wskazują, że kościół został po raz pierwszy wspomniany 14 stycznia 1376 roku, a w roku 1525 przeszedł w ręce luteran, by po piętnastu latach wrócić do katolików. Niestety, miejscowi wierni nie byli w stanie odpowiednio zadbać o ten obiekt, co doprowadziło do jego dalszej degradacji. Ostatecznie, w 1818 roku kościół został rozebrany, a jego XVIII-wieczna dzwonnica przeniesiona do skansenu w Ochli.

W ewidencji konserwatorskiej znajdują się także inne wartościowe obiekty, takie jak dawna remiza strażacka, obecnie funkcjonująca jako świetlica, oraz stacja transformatorowa z 1927 roku.

Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji

Na obszarze Drzonkowa umiejscowiony jest Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji (WOSiR), który zyskuje uznanie wśród profesjonalnych sportowców zarówno z kraju, jak i z zagranicy, szczególnie tych uprawiających pięciobój nowoczesny. Ośrodek dysponuje olimpijskim basenem, a także dodatkowym basenem krytym, który jest nieprzerwanie wykorzystywany do nauki pływania przez cały rok. Z tych obiektów regularnie korzysta Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego w Zielonej Górze.

Przypisy

  1. Czesław Osękowski. Demograficzne i migracyjne uwarunkowania rozwoju oświaty w Zielonej Górze po połączeniu Miasta Zielona Góra z Gminą Zielona Góra. „Studia Zachodnie”, 18, s. 295, 2016. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski. [dostęp 07.05.2020 r.]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 113. [dostęp 03.03.2013 r.]
  3. Encyklopedia Powszechna PWN. T. 5. Suplement. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 94.
  4. Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 32.
  5. Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 33.
  6. Wdowa po Fryderyku Auguście von Cosel, który był naturalnym synem króla polskiego Augusta II Mocnego.

Oceń: Drzonków

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:6