Park Tysiąclecia, usytuowany w malowniczej Zielonej Górze, to miejska przestrzeń zielona, która cieszy się dużym zainteresowaniem zarówno mieszkańców, jak i turystów. Jego dogodna lokalizacja sprawia, że znajduje się blisko centrum miasta, pomiędzy ulicami Wazów, Bankową oraz Stanisława Staszica. Powstanie parku datuje się na 1966 rok, kiedy to wzniesiono go na terenach niegdysiejszego cmentarza Zielonego Krzyża, założonego w 1628 roku.
Park Tysiąclecia charakteryzuje się bogato rozwiniętą florą, w skład której wchodzą różnorodne gatunki drzew. Można tutaj spotkać lipy, klony, daglezję, miłorząb japoński oraz żywotnik zachodni. Dodatkowo, obecność licznych krzewów, takich jak forsycje czy tawuły, urozmaica krajobraz tego miejsca. Warto także wspomnieć o bogaty faunach, z którymi można się spotkać podczas spaceru — wiewiórki i jeże są stałymi mieszkańcami parku.
Podczas wędrówki przez park można dostrzec resztki dawnej infrastruktury cmentarnej, w tym alejki oraz fragmenty małej architektury. W sercu parku znajduje się klasycystyczny budynek krematorium, które powstało w 1922 roku i obecnie jest siedzibą Stowarzyszenia „Warto jest pomagać”. Na terenie parku znajduje się również zachowany w dobrym stanie monumentalny grobowiec Georga Beuchelta, znanego zielonogórskiego przemysłowca. Dodatkowo, w centralnej części parku można zobaczyć mogiłę z 1941 roku, co podkreśla historyczny charakter tej przestrzeni.
Wśród infrastruktury powojennej szczególnie wyróżnia się plac zabaw, który jest miejscem spotkań rodzin z dziećmi. Na uwagę zasługuje również skatepark, który powstał na przełomie lat 90. XX wieku, stając się ulubionym miejscem dla miłośników sportów ekstremalnych. Park Tysiąclecia to nie tylko oaza spokoju w sercu Zielonej Góry, ale także przestrzeń pełna atrakcji dla osób w każdym wieku.
Historia
W przededniu II wojny światowej miejsce to nosiło nazwę Cmentarza Zielonego Krzyża, znanego po niemiecku jako Grünes Kreuz – Friedhof. Jego historia sięga pierwszej połowy XVII wieku, kiedy to cmentarz powstał, a jego losy były ściśle związane z funkcjonującym nieopodal szpitalem, który na zachodnim skraju nekropolii znajdował się przez wiele lat. W 1912 roku budynek ten został przemianowany na przytułek dla osób starszych, co miało związek z budową nowego szpitala na ulicy Wazów oraz w czasie powojennym, kiedy to obiekt został przejęty przez Ligę Obrony Kraju. Niestety, w 2011 roku wraz z postępem urbanizacji budowla została wyburzona.
Jednym z najważniejszych momentów w historii cmentarza miało miejsce na początku XIX wieku, kiedy to nastąpiło jego znaczne powiększenie. Wówczas zlikwidowano nekropolię znajdującą się na Placu Słowiańskim, co spowodowało, że Cmentarz Zielonego Krzyża stał się głównym miejscem pochówków w regionie. Cmentarz został podzielony na dwie części: ewangelicką, znajdującą się w wschodniej części parku, oraz katolicką, w części zachodniej. Część katolicka była wykorzystywana jeszcze po wojnie, do momentu otwarcia nowego cmentarza komunalnego przy ulicy Wrocławskiej w 1954 roku.
W 1958 roku przez zachodnią część nekropolii poprowadzono ulicę Fornalskiej, której celem było połączenie budynku Wojewódzkiej Rady Narodowej (dzisiejszy Urząd Marszałkowski) z gmachami KW PZPR, które obecnie pełnią rolę Centrum Biznesu. Ulica ta, po znacznej przebudowie, stała się częścią Placu Marszałka J. Piłsudskiego. W 1966 roku, gdy cmentarz otoczony był już zabudową mieszkalną, został on ostatecznie zlikwidowany. Warto wspomnieć, że tysięczna rocznica powstania państwa polskiego, która miała miejsce w tamtym czasie, zainspirowała nadanie nazwy powstałemu później parkowi. Mogiły powojenne zostały przeniesione na cmentarz komunalny, co zakończyło pewien rozdział w historii tego miejsca.
W latach 2022–2024 trwają prace rewitalizacyjne parku, które pochłoną blisko 15 milionów złotych. W ramach tych działań odnowiony został grobowiec Beuchelta, wymienione zostały elementy małej architektury, takie jak fontanny, ławki, lampy i kosze na śmieci, a także przeprowadzono nowe nasadzenia – wśród nich znajdują się lipy srebrzyste, choiny kanadyjskie, magnolie, wiśnie japońskie oraz katalpy. Dodatkowo zaplanowano budowę tężni solankowej, ogrodu sensorycznego i wybiegu dla psów. W trakcie rewitalizacji odkryto liczne, wcześniej nieekshumowane pochówki, co dodatkowo wzbogaca historię tego wyjątkowego miejsca.
Krematorium
W budynku związanym z kremacją w Zielonej Górze, który nawiązuje do klasycyzmu, można dostrzec niezwykłą architekturę. Stworzony przez architekta o nazwisku Nerche w 1922 roku, obiekt ten jest przykładem przemyślanej i estetycznej konstrukcji.
Nerche zaprojektował również reprezentacyjną część cmentarza, a także kolumbarium, które ma zdolność pomieścić aż do 1000 urn. Te elementy harmonijnie współgrają z całym założeniem, nadając mu wyjątkowego charakteru.
Krematorium, od momentu swojego otwarcia 23 sierpnia 1923 roku, pełni ważną rolę w życiu mieszkańców, a jego architektura świadczy o kulturze i szacunku dla tradycji związanych z ostatnim pożegnaniem.
Przypisy
- 10 KROKÓW PO PARKU TYSIĄCLECIA [ZDJĘCIA] [online], wiadomoscizg.pl [dostęp 14.03.2024 r.]
- Leszek Kalinowski: Niesamowite odkrycie w Zielonej Górze. W parku Tysiąclecia odkryto grobowce!. 30.11.2022 r. [dostęp 30.11.2022 r.]
Oceń: Park Tysiąclecia (Zielona Góra)